Onderzoeksplan

Elk groot project begint met een goed plan. Zo ook jouw onderzoek voor je scriptie of een ander paper. In een onderzoeksplan beschrijf je onder andere hoe je het onderzoek wilt vormgeven, waarom je dit onderzoek doet en hoe je planning eruitziet. Dat is nog lang niet alles. Wat moet er nog meer in een onderzoeksplan staan? Hoe stel je een goed plan op?

In je onderzoeksplan beschrijf je het gehele plan voor het onderzoek dat je gaat uitvoeren. Dit plan schrijf je voordat je gaat starten met je scriptie. Je beschrijft hierin wat je gaat onderzoeken, waarom je dit onderzoekt, hoe je het onderzoek doet en hoe je planning er precies uitziet. Zodra je goedkeuring hebt gekregen voor dit plan, kun je aan de slag gaan.

Je geeft in dit plan bijvoorbeeld een beschrijving van je onderzoeksdesign en onderzoeksbenadering. Welke onderzoeksmethode gebruik je, wie zijn je participanten en hoe zorg je voor een goede steekproef? In je onderzoeksplan ga je een stap verder dan een beschrijving van je methode alleen. Je beschrijft hierin bijvoorbeeld ook de planning van je onderzoek.

Zo’n onderzoeksplan gebruik je om ervoor te zorgen dat je onderzoeksmethode en de manier van data-analyse goed aansluiten bij de doelen van je onderzoek. Je scriptiebegeleider kijkt hier nog een keer naar voordat je aan de slag gaat, zodat je zeker weet dat je onderzoek goed in elkaar zit.

Vaak krijg je vanuit je opleiding voorwaarden mee waaraan je onderzoeksplan moet voldoen. Gebruik die altijd als uitgangspunt voor je onderzoeksplan.

Om je alvast op weg te helpen, vind je hieronder de belangrijke onderdelen op een rij die je vaak in een onderzoeksplan terugziet:

• je onderzoeksvraag;
• het doel van je onderzoek;
• het onderzoeksdesign (kwalitatief/kwantitatief);
• je gekozen onderzoeksmethode;
• een beschrijving van je onderzoekspopulatie en de manier waarop je de steekproef bepaalt;
• de methode van dataverzameling (enquêtes, observaties, een experiment, etc.);
• een operationalisatie van de variabelen om deze meetbaar te maken (bijvoorbeeld met bestaande vragenlijsten of een eigen vragenlijst);
• een verantwoording van de stappen om de betrouwbaarheid en validiteit te verhogen;
• de methode van data-analyse die je gebruikt (een statistische analyse, discoursanalyse, etc.).

Afhankelijk van de eisen vanuit jouw opleiding zijn wellicht niet al die punten nodig voor jouw scriptie. Vraag dus vooral aan je begeleider wat er in jouw onderzoeksplan moet staan.

In de praktijk zie je twee typen onderzoeksplannen: het plan van aanpak en het onderzoeksvoorstel. Het verschil tussen beide is niet heel groot. In beide gevallen gaat het om een eerste opzet voor je scriptie waarin je beschrijft wat je gaat onderzoeken en hoe je dat gaat doen. 

Een plan van aanpak is meestal bedoeld voor een hbo-scriptie, die je voor een opdrachtgever schrijft. Een onderzoeksvoorstel is een onderzoeksplan dat je voor een universitaire scriptie schrijft en waarvoor je zelf empirisch onderzoek doet en/of een literatuurstudie uitvoert.

Overigens worden de termen soms door elkaar gebruikt. Vraag vooral bij je scriptiebegeleider na welke term voor jou geldt en wat er in jouw onderzoeksplan moet staan. Dan weet je zeker dat je het goed aanpakt.

Kom je er niet helemaal uit met je onderzoeksplan? Wellicht heeft je scriptiebegeleider een voorbeeld van een onderzoeksplan. Er zijn helaas geen uitgebreide voorbeelden voor online te vinden, ook omdat een onderzoeksplan er voor elke opleiding weer anders uit kan zien. Maar een voorbeeld van je begeleider helpt je wellicht op weg.

Wil jij zeker weten dat je je scriptie straks zonder taalfouten inlevert? Onze editors staan graag voor je klaar met een taalcheck. Ze kunnen je scriptie al binnen 24 uur nagekeken terugsturen.