Methodologie scriptie schrijven

In het methodehoofdstuk, ook wel ‘methodologie’ genoemd, beschrijf je hoe je tot je resultaten bent gekomen. Je geeft hier een uitgebreide beschrijving van je gebruikte methode, de dataverzameling, de data-analyse en andere belangrijke aspecten van je onderzoeksopzet. In dit artikel helpen we je om de methodologie in je scriptie goed op te bouwen.

Om een oordeel te kunnen geven over onder de betrouwbaarheid en validiteit van je resultaten, moet de lezer inzicht hebben in jouw onderzoek. Daarom beschrijf je in de methodologie gedetailleerd welke methoden je hebt gebruikt om je onderzoeksvraag te beantwoorden. De achterliggende gedachte is dat iemand die het onderzoek volgens jouw beschrijving opnieuw uitvoert tot min of meer dezelfde resultaten komt. Zo kunnen lezers (in theorie) de gevonden resultaten checken.

Veel informatie voor de methodologie van je scriptie kun je uit de eerder gemaakte onderzoeksopzet halen. Over het algemeen beschrijf je in de methodologie zo uitgebreid en concreet mogelijk hoe je het onderzoek hebt opgezet. Dit hoofdstuk schrijf je dan ook pas nadat je het onderzoek daadwerkelijk hebt uitgevoerd.

Wel is het uiteraard belangrijk dat je al vóór het uitvoeren van het onderzoek de onderzoeksmethode hebt uitgedacht. Dat doe je in een onderzoeksplan.

In de methodologie van je scriptie ga je in op deze onderwerpen:

• het type onderzoek  (kwalitatief of kwantitatief onderzoek of mixed methods);
• de methode van dataverzameling (bijvoorbeeld literatuuronderzoek of een experiment);
• kenmerken van de gekozen steekproef;
• selectiecriteria voor de steekproef;
• stap-voor-stap-uitleg over de procedure van je onderzoek;
• de methode van data-analyse (bijvoorbeeld de gebruikte statistische toets of coderingsmethode);
• validiteit en betrouwbaarheid.

Houd tijdens het beschrijven van je onderzoeksmethode steeds in het achterhoofd dat iemand anders het onderzoek moet kunnen repliceren op basis van jouw beschrijving. Het is dan ook belangrijk dat je zo concreet mogelijk beschrijft wat je hebt gedaan.

Heb je literatuuronderzoek gedaan? Dan bespreek je in de methodologie voor de literatuurstudie o.a. waar je de literatuur hebt gevonden, hoe je literatuur hebt geselecteerd en wat het saturatiepunt was (het punt waarop je voldoende literatuur had).

Je kunt in het methodehoofdstuk ook al kort iets zeggen over factoren die mogelijk een negatieve invloed hadden op het onderzoeksverloop. Stel: meerdere mensen haakten af tijdens het invullen van de enquête, dan kun je dat hier feitelijk benoemen.

Let op: blijf wel bij de feiten. Suggesties voor vervolgonderzoek benoem je bijvoorbeeld pas in de discussie. En had je er persoonlijk moeite mee dat bepaalde processen minder soepel verliepen? Dan kun je daar in de reflectie iets over kwijt, mits jouw scriptie een reflectiehoofdstuk bevat.

Waar staat de methodologie in je scriptie?

In de scriptiestructuur volgt het hoofdstuk methodologie meestal na het theoretisch kader. Sommige studies hanteren een andere volgorde en laten het methodehoofdstuk vóór het theoretisch kader komen. Informeer bij je scriptiebegeleider welke volgorde jij moet aanhouden.

Hoe lang de methodologie in je scriptie is, hangt af van jouw type onderzoek. Zo zie je bij experimenteel onderzoek vaak een langere beschrijving van de methodologie dan bij een literatuurstudie. Ga over het algemeen uit van een lengte tussen de 800 en 2000 woorden bij een scriptie van rond de 15.000-20.000 woorden. Dat is overigens een algemene richtlijn, geen strikte regel.

Let er tijdens het schrijven van de methodologie in je scriptie op dat je de juiste werkwoordstijden gebruikt. Meestal gebruik je de voltooid tegenwoordige tijd of de onvoltooid verleden tijd. Je krijgt dan zinnen als:

• De steekproef bestond uit 102 mensen. (onvoltooid verleden tijd)
• Deelnemers kregen de instructie om… (onvoltooid verleden tijd)
• De enquêtes zijn afgenomen in de bibliotheek. (voltooid tegenwoordige tijd)
• Voor deze methode is gekozen omdat… (voltooid tegenwoordige tijd)

Twijfel je of je de werkwoordstijden en andere regels van academisch schrijven goed hebt toegepast? Weet je niet zeker of de methodologie van je scriptie wel volledig is? Geen nood: de editors van AthenaCheck kunnen jouw scriptie nakijken op taal, structuur en/of rode draad. Zo kun jij straks de beste versie van je scriptie inleveren.